1. Liturgię Słowa, zwłaszcza Czytania i psalm (które należą głównych w Liturgii Słowa) głosi się z ambony (z gr.ambon= podwyższenie), która powinna być stała i pobłogosławiona..
2. W pierwszych wiekach długość czytania Słowa B. zależała od kapłana przewodniczącego Liturgii. Po czytaniu psalmista na stopniu prowadzącym na ambonę śpiewał psalm, stąd nazwa tego śpiewu w starym Mszale: graduał (od łac. gradus = stopień). Później ten psalm skracano tak, że przed Soborem Wat. II często w graduale była tylko 1 antyfona i jeden werset psalmu, który ksiądz odmawiał zawsze po cichu. Podobnie zaraz po cichu odmawiał śpiew Alleluja. Kapłan wygłaszał homilię na temat przeczytanego Słowa Bożego, a potem wszyscy odmawiali lub śpiewali symbol wiary Nicejsko- Konstantynopolitański. Przed Soborem Wat. II sam ksiądz go odmawiał, a we Mszy śpiewanej tylko intonował po łac. jego śpiew: "Credo in unum Deum" a dalej po cichu odmawiał. W tym czasie organista przygrywał lub czasem ludzie śpiewali symbol wiary - Skład Apostolski.. Podobnie we Mszy śpiewanej ksiądz hymn: "Chwała na wysokości Bogu" po łac. tylko intonował : "Gloria in excelsis Deo", a dalej sam go po cichu odmawiał. Po wyznaniu wiary modlono się w różnych intencjach. W średniowieczu te modlitwy zanikły, tak, że do Soboru Wat.II nie było Modlitwy Powszechnej.
3. Przed Soborem Czytania Słowa Bożego powtarzały się co roku, a przed Ewangelią było tylko jedno Czytanie, zasadniczo z Listu Apostoła , w większości św. Pawła.
4. Sobór Wat.II wprowadził zasadę, że Czytania Słowa Bożego w niedziele powtarzają się co trzy lata. W jednym roku czyta się Ewangelię wg św. Mateusza i jest to tzw. rok A; w następnym roku czyta się Ewangelię wg św. Marka i jest to tzw. rok B; a w następnym roku czyta się Ewangelię wg św. Łukasza i jest tzw. rok C ( w 2012 r. jest rok B). Ewangelię wg św. Jana czyta się w większości niedziel Okresu Wielkanocnego i niektóre niedziele Wielkiego Postu, Adwentu i Okresu Bożego Narodzenia.
5. W Okresie Zwyczajnym Ewangelię czyta się w sposób ciągły. Podobnie w sposób prawie ciągły czyta się Drugie Czytanie, wzięte przeważnie z Listu Apostoła. Pierwsze Czytanie - poza Okresem Wielkanocnym - wzięte ze Starego Testamentu jest dobrane tematycznie do danej Ewangelii, aby przypomnieć, że to, co było zapowiedziane lub w niedoskonały sposób wykonywane w Starym Testamencie, Pan Jezus wypełnił, udoskonalił w Ewangelii (jest więc po Soborze Wat.II ukazana bardziej jedność obu Testamentów). Podobnie psalm jest dobrany tematycznie do Pierwszego Czytania, w którym Słowem Bożym odpowiadamy Bogu na to, co Bóg nam powiedział. Ten psalm jako słowo Boże powinien być zasadniczo wykonywany z ambony, a gdy nie ma psalmisty, może go wykonać np. organista z miejsca przy organach. Sama nazwa psalmu ( z gr.psalmos, z łac. psalmus) oznacza utwór poetycki przeznaczony do śpiewu przy instrumentach, dlatego wypada ten psalm śpiewać, zwłaszcza w święta, gdyż śpiew, jak mówi Wprowadzenie do Mszału, jest oznaką radości. Melodie do tego psalmu na każdy okres liturgiczny, zatwierdzone przez Episkopat Polski, znajdują się w "Śpiewniku Liturgicznym" wyd. KUL 1998 ( a jak pisze kard. Prymas Polski Józef Glemp we wstępie do tego Śpiewnika, że on " odtąd też będzie stanowić obowiązujący wzorzec wykonywania pieśni").
6. Przed Ewangelią wykonuje się śpiew Alleluja, którego werset jest często wzięty z Ewangelii, która ma być czytana, dlatego ten śpiew jest zapowiedzią Ewangelii, toteż w czasie tego śpiewu stoimy. W Wielkim Poście słowo ,,Alleluja" zastępuje się wezwaniem: "Chwała Tobie Słowo Boże" lub "Chwała Tobie Królu wieków".
7. W Okresach : Adwentu, Bożego Narodzenia, Wielkiego Postu, Wielkanocnym, a także w uroczystości i święta, Czytania są dobrane tematycznie do tych okresów czy świąt.
8. Mszał mówi, że przed każdym Czytaniem można powiedzieć krótki komentarz do tych Czytań. Ojciec św. Benedykt XVI w adhortacji : "Sacramentum caritatis" (Sakrament miłości) o Eucharystii, jako owocu Synodu Biskupów na temat Eucharystii (w 2005 r.), pisze, że nieraz są wskazane komentarze przed tymi Czytaniami, zwłaszcza, że niektóre Czytania są trudne do zrozumienia, jak np. z Apokalipsy, więc jednym zdaniem dobrze by było przed przeczytaniem powiedzieć, o co chodzi. Dobrze by było przed Pierwszym Czytaniem powiedzieć, jaki jest jego związek z Ewangelią, a przed Ewangelią powiedzieć, jak się wypełniło to, co było zapowiedziane w St. Test. Są opracowania książkowe tych komentarzy.
9. Ks. arcybiskup I. Tokarczuk na terenie dawnej wielkiej diecezji przemyskiej wprowadził przed Czytaniami śpiew do Ducha Świętego, by nam Duch Święty pomógł zrozumieć Słowo Boże i wprowadzić je w życie. Komisja Lit. Episkopatu zaaprobowała ten zwyczaj. Przed Soborem ten śpiew wykonywano zawsze przed kazaniem.
10. Czytania są ułożone wg godności: w Pierwszym Czytaniu Bóg mówi przez Proroka, w drugim Czytaniu przez Apostoła, a w Ewangelii przez Syna Bożego.
11. W dnie powszednie przed Ewangelią jest tylko jedno Czytanie : ze Starego lub z Nowego Testamentu. Ewangelię co roku powtarza się tą samą . Najpierw czyta się w sposób ciągły Ewangelię wg św. Marka (do czerwca ), później wg. św. Mateusza (prawie do końca sierpnia) i Ewangelię wg św. Łukasza (do Adwentu). Pierwsze Czytanie jest rozłożone na dwa lata i dobiera się zależnie od tego, czy jest rok parzysty czy nieparzysty ( rok 2012 jest parzysty).
Wniosek z tego prosty, że Sobór otworzył nam w Liturgii szerszy stół Słowa Bożego, tak że niektórzy Bracia Odłączeni wzięli po Soborze zestaw Czytań od Kościoła katolickiego.
12. Ewangelię przy czytaniu czci się w sposób specjalny; a) może ją czytać tylko kapłan lub diakon; b) kapłan czy diakon przed jej czytaniem na środku ołtarza modlą się o godne jej czytanie; c) to Czytanie można śpiewać a Ewangeliarz okadzić, który wcześniej można położyć na ołtarzu; d) tego Czytania ludzie słuchają na stojąco; e) na początku tego Czytania kapłan ( i wierni )czyni znaki krzyża; na czole (na znak,że chce wierzyć w to), na ustach(że chce to głosić), na sercu (że chce to kochać i wykonywać); f) kapłan całuje księgę z tekstem Ewangelii; g) kapłan specjalnie pozdrawia ludzi : {Pan z Wami) na znak, że P.J.jest z nami w Swoim Słowie, a ludzie pozdrawiają Ewangelię jak samego Jezusa: Chwała Tobie Panie; Chwała Tobie Chryste.
13. W każdą niedzielę i święto obowiązkowe kapłan ma obowiązek głosić homilię, w której ma wyjaśniać, jak tę Ewangelię wprowadzić w nasze życie i zachęcić do tego. Może też głosić kazanie tematyczne.
14. Po homilii zalecona jest chwila ciszy. We Wprowadzeniu do Mszału nr 56 czytamy: "Stosowne są(...)krótkie chwile milczenia, w których wierni pod wpływem Ducha Świętego mogliby przyjąć słowo sercem i przygotować na nie odpowiedź przez modlitwę. Te chwile można z pożytkiem zachować np. (...) po homilii". Widzieliśmy w telewizji, że Ojciec św. Benedykt XVI, gdy celebruje Mszę św., po homilii przez dwie lub trzy minuty siedzi w milczeniu i do tego zachęca innych kapłanów. Zaleca się więc, jeśli taka chwila ciszy jest, zastanowić się, do czego konkretnie wzywa mnie Słowo Boże, jakie racje mnie do tego skłaniają, jakie mogą być przeszkody w realizacji tego postanowienia i prosić Boga o pomoc w wykonaniu tego np. odmawiając po cichu w tej intencji jeden dziesiątek różańca (jedną tajemnicę), przypominając sobie, jak Pan Jezus czy Matka Najświętsza mogli to wykonywać i prosić Ich o pomoc.
15. Po homilii w każdą niedzielę i uroczystość należy wspólnie wyznać wiarę."aby cały lud dał odpowiedź na Słowo Boże zwiastowane w Czytaniach Pisma św. i wyjaśnione w homilii" . Wyznajemy tę wiarę w Symbolu Wiary ułożonym na pierwszym Soborze w Nicei ( w dzisiejszej Turcji) w r. 325 i uzupełnionym o artykuł o Duchu Św. na Soborze w Konstantynopolu w 381 r. Można go śpiewać lub recytować. Wg trzeciego wyd. Mszału można też śpiewać lub recytować Symbol Apostolski, czyli skład Apostolski, który odmawiamy w pacierzu. Ten "Symbol Apostolski został nazwany w ten sposób, ponieważ słusznie jest uważany za wierne streszczenie wiary Apostołów. Jest to starożytny symbol chrzcielny Kościoła rzymskiego" ( KKK 194). Kapłan z miejsca przewodniczenia intonuje śpiew tego Symbolu lub zaczyna go recytować. Na słowa: "który stał się Człowiekiem", wszyscy obecni na Mszy mają głęboko się pochylić, a w Uroczystość Narodzenia Pana Jezusa i Zwiastowania NMP - 25 III - uklęknąć.
16. Po wyznaniu wiary lub po homilii w pierwszych wiekach katechumeni ( z gr. - nauczani ) przygotowujący się do chrztu musieli wyjść z kościoła, zostawali wierni - ochrzczeni. Dlatego w starych mszalikach pierwszą część Mszy nazywano Mszą Katechumenów, a dalszą część - Mszą Wiernych.
17.Teraz następuje Modlitwa Powszechna - Modlitwa Wiernych. Wstęp do Mszału mówi, że "w tej modlitwie lud w pewien sposób odpowiada na Słowo Boże (...)zanosi do Boga błaganie za zbawienie wszystkich". Do tej modlitwy we wstępie zachęca kapłan a poszczególne wezwania w różnych intencjach wypowiadają wierni z ambony lub z innego miejsca. Poszczególne wezwania powinny być w następującym porządku:
a) za Kościół (np. za papieża, biskupów, kapłanów, parafię, stowarzyszenia katolickie itd.);
b) za rządzących, za zbawienie świata i społeczność świecką (np. za Ojczyznę , prezydenta, wójta itd.)
c) za cierpiących ( za zmarłych w czyśćcu, za chorych, grzeszników np. alkoholików itd.).
d) za zgromadzonych na tej Mszy, zwłaszcza w tej intencji, do której zachęcało Słowo Boże.
Wg Komisji Episkopatu liczba wezwań nie powinna przekraczać sześciu.
Tę modlitwę kończy kapłan, prosząc, by Bóg jej wysłuchał przez pośrednictwo Chrystusa, na co wierni na znak, że się z tym zgadzają - odpowiadają: Amen.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz