czwartek, 23 lutego 2012

Znaczenie Obrzędów Mszy św. (cz.II) - Obrzędy Wstępne

                                                         Obrzędy Wstępne
1.Msza św. dzieli się na 4 części: Obrzędy Wstępne; Liturgia Słowa; Liturgia Ofiary; Obrzędy Komunii św.; Obrzędy Zakończenia (Liturgia Słowa i Liturgia Ofiary należą do głównych części). 
2. Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego ( w skrócie - OWMR) w n. 46 mówi, że ,,ich celem jest to, aby wierni gromadzący się razem, stanowili wspólnotę oraz przygotowali się do uważnego słuchania słowa Bożego i godnego sprawowania Eucharystii".
3. Jeśli chodzi o osobiste przygotowanie wiernego do Mszy, to jeśli ma grzech ciężki, zaleca się, aby przed Mszą wyspowiadał się, aby przed pierwszą Mszą uczestniczył w śpiewie Godzinek, przed sumą brał udział w odmawianym różańcu. (Przed Soborem, jako przygotowanie do Mszy, w każdą niedzielę przed sumą było pokropienie wodą święconą na pamiatke naszego chrztu i wyrzeczenia się grzechu, w czasie ktorego organista śpiewał po  łacinie dwa wersety z psalmu (51(50) w. 9 i 1):  Asperges me..."Pokrop mnie hizopem a stanę się czysty, obmyj mnie, a nad śnieg wybieleję. Zmiłuj się nade mną Boże, w łaskawości swojej", po czym ksiądz w komży i kapie prowadził procesję dookoła kościoła).  Przed samą Mszą to Wprowadzenie do Mszału zaleca ciszę, aby wierni  mogli w skupieniu pomyśleć o Męce Jezusa, którą będą we Mszy ofiarować (dobrze jak człowiek wyobrazi sobie dokładnie cierpienia Jezusa i pomyśli, jakby to jego bolało) i postanowi tę Mękę Jezusa i siebie ofiarować Bogu, aby Mu okazać miłość, podziękować za wszelkie dobrodziejstwa, przepraszać za grzechy i poprosić o łaski dla siebie i innych. Dobrze jest poprosić Matkę Najśw. o godne przyjęcie Komunii św.  
4. Sobór Wat.II zarządził, że uczestnictwo we Mszy św. ma być świadome (myśleć o tekstach mszalnych); czynne (wykonywać to, co Kościół przepisuje, np. odpowiedzi kapłanowi, wstawanie, klękanie itd.), społeczne (każdy ma wykonywać to, co do niego należy - np. Pierwsze Czytanie ma wykonywać nie ksiądz, tylko lektor, psalm ma śpiewać psalmista itd.). Dlatego przed Mszą św., np. lektorzy i inni powinni starannie przygotować swoje funkcje.
5. Kapłan w zakrystii ubiera się w szaty liturgiczne. Te szaty, to starożytny strój świąteczny każdego mężczyzny i tak: humerał (z łac.humerale = naramiennik) okrywa ramiona; alba (z łac.biała) to suknia mężczyzny, a dziś oznacza czystość duszy; cingulum (z łac. sznur), którym przepasywano suknię, a dziś oznacza powściągliwość; stuła (z łac. stola =. szata) to podobno dawny szal, a dziś oznacza władzę kapłańską; ornat (z łac.ornatus =  ozdobny) to dawny płaszcz, a dziś oznacza ozdobę duszy przez dobre czyny i ciężar pracy kapłańskiej. Stuła i ornat są używane w kolorach odpowiednich do danej Mszy św. Kolor biały oznacza radość i czystość, dlatego używa się go w uroczystości, w Okresie Wielkanocnym i Bożego Narodzenia. Kolor zielony jest symbolem życia (roślina, która jest zielona, żyje) przypomina, że mamy rozwijać w sobie życie Boże (życie w Bogu polega na tym, że Bóg poznaje i kocha, a więc i my mamy coraz bardziej Boga poznawać i kochać Go). Używa się go w Okresie Zwyczajnym.
Kolor czerwony jest symbolem krwi i ognia, dlatego używa się go w Wielki Piątek, w święta męczenników, w Urocz. Zesłania Ducha Św.   Kolor fioletowy, który przypomina wyszarzałe ubranie, jest symbolem pokuty i dlatego używa się go w Wielkim Poście i Adwencie, a także w Mszach żałobnych. W Mszach żałobnych można też użyć koloru czarnego - symbolu żałoby.
6. W starożytności, kiedy nie było światła elektrycznego, a Msza odbywała się w nocy, w czasie procesji do ołtarza niesiono obok krzyża dwie lub sześć świec dla oświetlenia drogi i ołtarza w czasie Mszy.           
   W starożytnym Rzymie zbierano się na Mszę w jednym kościele, a z niego w procesji wyruszano do kościoła, gdzie celebrowano Mszę. Po drodze śpiewano litanię do Wszystkich Świętych, a po wezwaniach początkowych odpowiadano: Panie zmiłuj się nad nami. Być może stąd pochodzi dzisiejszy śpiew: Panie zmiłuj się nad nami. Śpiewano też psalm przeplatany antyfoną. Kiedy zaprzestano śpiewu psalmu, sam celebrans po dojściu do ołtarza odmówił jego antyfonę i 1 werset psalmu. Dziś tę antyfonę z psalmem zastępuje przepisana pieśń, ale jeśli nikt nie śpiewa, tak samo kapłan po pozdrowieniu odmawia tę antyfonę.   W średniowieczu, zanim kapłan doszedł do ołtarza, wprowadzono modlitwy kapłana przed stopniami ołtarza, w których odmawiał na przemian z klęczącymi przed stopniami ministrantami po łacinie psalm 42 (wg Wulgaty), w którym były słowa: '"przystąpię do ołtarza Bożego";  następnie głęboko pochylony odmawiał dłuższą formułę Spowiedzi Powszechnej, a ministranci modlili się, aby mu Bóg odpuścił grzechy.  Następnie ministranci głęboko pochyleni w kierunku celebransa, tę samą  Spowiedź Powszechną odmawiali , po czym kapłan prosił, by im Bóg odpuścił grzechy. Kapłan, wstępując na stopnie ołtarza, dalej modlił się o odpuszczenie grzechów za przyczyną tych świętych, których relikwie są w tym ołtarzu, który całował. Od tego czasu ministranci klęczeli na 1-szym stopniu ołtarza.  Po Soborze Wat. II modlitwy przed stopniami ołtarza zniesiono.
 Dziś tez można przy wchodzeniu kapłana z zakrystii do ołtarza nieść krzyż i świece oraz umieścić je obok  lub na ołtarzu. Dziś mają znaczenie symboliczne. Świeca woskowa przy świeceniu wypala się, wyniszcza, stąd przypomina ofiarę Chrystusa, dlatego nie wolno ich zastępować światłem elektrycznym. Podobnie krzyż przypomina Tę ofiarę, dlatego ma być widoczny.
7. Kapłan, przechodząc przed Najśw. Sakramentem, przyklęka, a następnie głęboko kłania się ołtarzowi i całuje go, gdyż ołtarz jest symbolem Chrystusa, który na Swoim Ciele jak na ołtarzu złożył Ofiarę. Może też kapłan ołtarz i krzyż okadzić, zwłaszcza w większe święta na znak uczczenia go.
8. Kiedy kapłan podchodzi do ołtarza po znaku danym dzwonkiem przy zakrystii, rozpoczyna się śpiew na wejście kapłana. Jak mówi OWMR n.47, ma on "wprowadzić umysły zgromadzonych w przeżywanie misterium okresu liturgicznego lub święta", czyli ma być specjalnie dobrany, "którego tekst został zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu". Ks. P. Kandefer, diecezjalny duszpasterz od Liturgii, ogłosił, że takimi śpiewnikami zatwierdzonymi do Mszy są: "Śpiewnik Liturgiczny" i "Exultate Deo". Jeśli nikt nie śpiewa, sam kapłan odmawia antyfonę po pozdrowieniu.
9. Następnie kapłan idzie na miejsce przewodniczenia - do krzesła, gdyż każda część Mszy ma być celebrowana w innym miejscu.
10. Tam żegna się na znak, że Mszę będzie odprawiał w Imię Trójcy Św. i jako przewodniczący Zgromadzenia - pozdrawia wiernych. Przed Soborem Wat.II była tylko jedna forma pozdrowienia: "Pan z wami" na znak, że Pan Jezus jest obecny w zgromadzonym ludzie i wspólnie się modlącym. Obecnie dodano jeszcze trzy inne pozdrowienia z Listów św. Pawła Apostoła.
11. Po pozdrowieniu kapłan lub świecki komentator może wprowadzić w treść Mszy św., np. powiedzieć, jakie jest święto, która niedziela danego okresu, jaka intencja mszalna.
12. Następuje teraz akt pokuty. Kapłan wzywa do przeproszenia Boga za grzechy, a w chwili ciszy dobrze jest przypomnieć sobie najważniejsze grzechy, wzbudzić żal doskonały, np. Boże z miłości ku Tobie żałuję za grzechy;  lub: Ach żałuję za me złości jedynie dla twej miłości (żal doskonały natychmiast gładzi grzechy nawet ciężkie, ale do Komunii po ciężkim grzechu bez Spowiedzi iść nie wolno) i postanowienie poprawy.
Teraz wierni wspólnie proszą Boga o przebaczenie. Są cztery formy tego żalu: albo: Spowiadam się.. (przed Soborem tylko ta forma była, ale dłuższa), albo : Zmiłuj się Panie..., albo Panie, który zostałeś posłany, aby odpuszczać nasze grzechy - zmiłuj się nad nami (w tej formie kapłan może stosować różne wezwania), albo w niedzielę pokropienie wodą, co przypomina wyrzeczenie się grzechu na chrzcie. Śpiewy na pokropienie są w Śpiewniku Liturgicznym s.12-17.Akt Wspólnego żalu kończy kapłan modlitwą: Niech się zmiłuje nad nami Bóg wszechmogący...
13. Teraz następuje błaganie o miłosierdzie Boga: 2 lub 3 razy Panie zmiłuj się nad nami..., chyba że te słowa były już użyte w akcie pokuty.
14.Czasami akt pokuty zastępują inne obrzędy. Po akcie pokuty na znak radości śpiewamy lub mówimy hymn: "Chwała na wysokości Bogu" (który wprowadzono w średniowieczu), w którym to hymnie wielbimy Boga i Pana Jezusa z Duchem Świętym. Dlatego ten hymn śpiewa się w święta i w niedziele z wyj. W. Postu i Adwentu.
15. Po tym hymnie tę część Mszy św. kończy kapłan modlitwą zwaną Kolektą (od łac. zebrane) nad zgromadzonym ludem ( w starożytności od tej Kolekty zaczynała się Msza św. i dopiero przed tą Kolektą pozdrawiał słowami: Pan z wami)), w której kierujemy prośbę zawsze do Boga Ojca - odpowiednią do charakteru Mszy - przez pośrednictwo Chrystusa. Na początku tej modlitwy kapłan śpiewa: "Módlmy się". Następuje chwila ciszy, w której jak mówi Mszał, należy uświadomić sobie, że Bóg patrzy się na nasze myśli, czy szczerze do Niego się modlimy, a potem poprosić Boga o jakiś dar. Po cichej modlitwie kapłan zbiera (kolekta=zebrane) nasze prośby w głośnej modlitwie, a my na znak, że o to samo Boga prosimy, odpowiadamy "Amen" - czyli z hebrajskiego: "Niech tak będzie".

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz